Many faces of neurosarcoidosis: from chronic meningitis to myelopathy
Drs. D. Fritz, Drs. M. Voortman, Prof. dr. D. van de Beek, Prof. dr. M. Drent, Dr. M.C. Brouwer
Dit artikel geeft een mooi overzicht over de huidige kennis die wij op basis van de internationale literatuur hebben over de klinische presentatie, de diagnostiek, de behandeling en de uitkomst van patiënten met neurosarcoïdose. Wij hebben voor dit stuk samengewerkt met het Antoniusziekenhuis in Nieuwegein.
How to monitor safety and efficacy of biologic treatment in rare, therapy-refractory immune-mediated inflammatory diseases?: Making the right clinical decisions for rare diseases with the right tools.
Anne Musters en Sander W. Tas
Dit artikel betreft een 'Editorial' in het wetenschappelijk tijdschrift 'Rheumatology'. Het beschrijft het probleem van de vaak moeilijke behandeling met nieuwe moderne middelen die moeilijk te onderzoeken zijn in een goede klinische trial vanwege de zeldzaamheid van de ziekte. Daarom is het uiterst belangrijk om de patiënten die met deze middelen worden behandeld goed te vervolgen. Dit artikel geeft daar een voorbeeld van: de vijf domeinen van het 'Rare IMID Disease Activity Score' (RIDAS).
Clinical features, treatment and outcome in neurosarcoidosis: systematic review and meta-analysis
Drs. D. Fritz, Prof. Dr. D. van de Beek, Dr. M.C. Brouwer
In dit onderzoek hebben wij informatie van alle grote studies die patienten met neurosarcoidose beschrijven verzameld om zo een goed overzicht te maken van de klinische karakteristieken, het aanvullend onderzoek, de behandeling en de uitkomst van patiënten met neurosarcoïdose. De conclusie is dat de ziekte enorm divers is (een kameleon) en dat nog steeds een-derde van de patiënten stabiel blijven, verslechteren of sterven ondanks de introductie van nieuwe middelen.
Cryptococcal meningitis complicating sarcoidosis
Drs. S.E. Leonhard, Drs. D. Fritz, Prof. dr. D. van de Beek, Dr. M.C. Brouwer
In dit artikel hebben wij een zeldzame complicatie beschreven van sarcoïdose. Dit betreft hersenvliesontsteking door de schimmelinfectie 'Cryptococcus neoformans'. Deze complicatie treedt sporadisch op, doordat patiënten met sarcoïdose een minder goed werkend immuunsysteem kunnen hebben.
Neurosarcoidosis in a Tertiary Referral Center: A Cross-Sectional Cohort Study
Drs. S.E. Leonhard, Drs. D. Fritz, Dr. F. Eftimov, Dr. A.J. van der Kooi, Prof. dr. D. van de Beek, Dr. M.C. Brouwer
In dit onderzoek hebben wij de klinische karakteristieken, het aanvullend onderzoek, de behandeling en de uitkomst van patiënten met neurosarcoïdose beschreven. De conclusie is dat de aanvullende onderzoeken een lage sensitiviteit hebben en dat de helft van de patenten goed reageert op eerste lijns behandeling met prednison.
Off-labelgebruik van biologicals voor zeldzame immunologische aandoeningen
Anne Musters, Amira Assaf, Dominique L.P. Baeten en Sander W. Tas
Patiënten met ernstige, immuungemedieerde ontstekingsziekten (IMID's), zoals sarcoïdose, worden in toenemende mate behandeld met biologicals. Doordat onderzoek bij deze zeldzame ziektes vaak moeilijk is, is niet in alle gevallen bekend wat het effect is van deze behandelingen. In dit artikel lichten wij het onlangs opgezette RUBRIC-register toe, waarin de werkzaamheid van deze middelen wordt geregistreerd.
An electronic nose discriminates exhaled breath of patients with untreated pulmonary sarcoidosis from controls
Dragonieri S, Brinkman P, Mouw E, Zwinderman AH, Carratú P, Resta O, Sterk PJ, Jonkers RE
Omdat de diagnose sarcoïdose vaak moeilijk is, is het belangrijk het diagnostisch proces te vergemakkelijken. Dit artikel onderzoekt of een 'elektronische neus' daarvoor geschikt is. Dit deden de auteurs door uitgeademde lucht van zowel behandelde als onbehandelde sarcoïdose patiënten te vergelijken met die van gezonde vrijwilligers. Zij vonden inderdaad dat er een verschil is in het profiel van de uitgeademde lucht van onbehandelde sarcoïdose patiënten en controles.
Endosonography vs conventional bronchoscopy for the diagnosis of sarcoidosis: the GRANULOMA randomized clinical trial
von Bartheld MB, Dekkers OM, Szlubowski A, Eberhardt R, Herth FJ, in 't Veen JC, de Jong YP, van der Heijden EH, Tournoy KG, Claussen M, van den Blink B, Shah PL, Zoumot Z, Clementsen P, Porsbjerg C, Mauad T, Bernardi FD, van Zwet EW, Rabe KF, Annema JT
Bij de diagnose van sarcoïdose is het aantonen van granulomen in aangedaan weefsel aangeraden. Om dit te doen wordt er meestal voor gekozen om dit weefsel te verkrijgen uit de lymfeklieren van de longen. In dit artikel hebben wij de beste manier onderzocht om dit weefsel te verkrijgen: middels endosonografie of middels een bronchoscopie (wat de bekende manier is). In het artikel wordt gevonden dat endosonografie beter is en tevens wat voor complicaties optreden bij het gebruik van dit diagnosticum.
Plasma chitotriosidase and CCL18 as surrogate markers for granulomatous macrophages in sarcoidosis
Boot RG, Hollak CE, Verhoek M, Alberts C, Jonkers RE, Aerts JM
De moeilijke diagnose sarcoïdose vraagt om een verbetering van het diagnostisch proces. In dit artikel zijn de auteurs op zoek gegaan naar stofjes in het bloed die zowel de diagnose kunnen vergemakkelijken als de activiteit van de ziekte kunnen monitoren. Zij hebben specifiek 'chitotriosidase' en 'CCL18' onderzocht. Mogelijk hebben deze twee stofjes potentie.